دندان‌هاي دردسرساز، سردردهاي دنداني


 





 

هميشه سردرد داريد؟ در شانه و پشت گردن خود احساس درد مي‌کنيد؟ گوش شما زنگ مي‌زند؟ آيا مي‌دانستيد که اين علايم نشانه‌هاي مشکل در جفت‌شدن دندان‌هاي شما هستند؟ زياد تعجب نکنيد! در بدن ما همه چيز به هم ربط دارد. حتي سردرد شما مي‌تواند با شيوه جفت‌شدن دندان‌هاي شما مرتبط باشد.
به تازگي دانشمندان تحقيقي را انجام داده‌اند که نشان مي‌دهد بسياري از کودکاني که به طور مداوم سردرد دارند، کساني هستند که تماس مناسبي ميان دندان‌هاي بالا و پايين خود ندارند. چنين کودکاني حدود سه برابر بيشتر از ساير کودکان درگير سردرد هستند. اکلوژن يعني اينکه در هنگام بستن دهان، دندان‌هاي ما چگونه به هم مي‌رسند. در اين امر عوامل زيادي دخالت دارند مانند ارث، شکل فک، اندازه دندان‌ها، عادات و... هرکدام از اين عوامل موجب به هم ريختن وضعيت جفت‌شدن دندان‌ها شده و مشکلات مختصر و يا شديدي را براي فرد به وجود مي‌آورند. بعضي از اين مشکلات چندان شديد نبوده و نيازي به درمان ندارند اما بعضي از انواع آنها شديد هستند و بايد درمان شوند و در صورت درمان نشدن مشکلاتي را در جويدن، تکلم و ظاهر فرد به وجود مي‌آورند.
 

وضعيت مطلوب چيست؟
 

در دهان انسان 32 دندان دايمي وجود دارد که مي‌توان آنها را به چهار قسمت تقسيم کرد. در هر ربع فک هشت دندان وجود دارد: دو دندان جلويي، يک دندان نيش، دو دندان آسياي کوچک و سه دندان آسياي بزرگ. در روابط صحيح فکي و در حالت ايده‌آل دندان‌ها، همه دندان‌ها در محل مخصوص خود مي‌رويند و رديف بوده و فضاي کافي دارند. در چنين شرايطي، نوک قله دندان‌هاي آسياي بالا در شيارهاي دندان‌هاي آسياي پايين جفت مي‌شوند و دندان‌هاي جلويي بالا بايد قسمت کوچکي از دندان‌هاي پايين را بپوشانند. در مجموع، دندان‌هاي فک بالا بايد کمي بيرون از دندان‌هاي پايين باشند. دندان‌هاي پايين وظيفه حمايت از زبان را به عهده دارند و دندان‌هاي بالا، گونه و لب‌ها را از گازگرفتن محافظت مي‌کنند. البته چنين وضعيت ايده‌آلي در بيشتر موارد وجود ندارد و در بيشتر افراد درجاتي از اختلال در اين وضعيت ديده مي‌شود.
انواع اختلالاتيک نوع از اختلالات در وضعيت جفت‌شدن دندان‌ها، حالتي است که هنگام بسته‌شدن دهان، تعدادي از دندان‌ها به هم نمي‌رسند که اين وضعيت گاهي ميان دندان‌هاي جلو و گاهي در ميان دندان‌هاي عقب رخ مي‌دهد. اين اختلال، در بيشتر موارد به دنبال عادت‌هاي دهاني به وجود مي‌آيد. به عنوان مثال، در بسياري موارد فشار زبان روي دندان‌هاي جلو، موجب ايجاد چنين حالتي مي‌شود. زبان عضله‌اي پرقدرت است که وقتي به طور عادتي و مداوم ميان دندان‌ها قرار بگيرد و به آنها فشار بياورد، سبب اين اختلال مي‌شود. علاوه بر آن، مکيدن انگشت و يا قراردادن مداوم مداد ميان دندان‌ها و يا مکيدن طولاني‌مدت پستانک سبب بروز آن مي‌شود. چنين وضعيتي، به‌خصوص در ميان دندان‌هاي جلويي، هم از نظر ظاهري زيبا نيست و هم موجب اختلال در تکلم و جويدن خواهد شد. وضعيت شايع ديگر هم اين است که دندان‌ها به جاي آنکه در هم چفت شوند، لب به لب هم قرار مي‌گيرند و گاه به جاي آنکه دندان‌هاي بالا، دندان‌هاي پايين را بپوشانند، وضعيت برعکس مي‌شود. چنين شرايطي به طور معمول با فک بالاي باريک همراه مي‌باشد و مي‌تواند موجب بروز مشکلاتي در مفصل گيجگاهي فکي شود. علاوه بر اينها، گاهي به علت ناهماهنگي ميان اندازه دندان‌ها و اندازه فک، دندان‌ها جاي کافي ندارند و روي هم قرار مي‌گيرند و ظاهر ناخوشايندي ايجاد مي‌کنند. به نظر مي‌رسد که در نژاد انسان، به تدريج اندازه فکين کوچک‌تر مي‌شود اما تعداد دندان‌ها تغييري نمي‌کند. همين امر موجب مي‌شود تا به هم ريختگي دندان‌ها در اين روزگار بسيار رايج باشد.

و اما درمان!
 

به هم ريختن دندان‌ها و وضعيت نامناسب روابط فکي اگر شديد باشد، بايد درمان شود اما نکته مهم آن است که در ابتدا بايد علت اصلي مشکل را پيدا کرد و بعد درصدد رفع و درمان آن برآمد وگرنه اگر علت اصلي (براي مثال، عادت دهاني) رفع نشده باشد، حتي بعد از درمان هم دوباره مشکل بروز خواهد کرد. درمان اين مشکلات در بيشتر موارد ارتودنسي با دستگاه‌هاي ثابت يا متحرک است. گاهي نيز علاوه بر ارتودنسي، نياز به کشيدن يک يا چند دندان وجود دارد. در موارد شديدتر، ارتودنسي به تنهايي قادر به حل مشکل نيست و نياز به جراحي هم در کنار ارتودنسي وجود دارد. بسياري از روابط نادرست فکي سبب مي‌شوند پوست و عضلات صورت نتوانند حمايت لازم را از دندان‌ها کسب کنند و صورت شما علايم پيري زودرس را نشان دهد. علاوه بر بحث زيبايي، گاهي احساس ناراحتي و درد در مفصل گيجگاهي – فکي و يا سردردهاي مداوم رخ مي‌دهند که نياز به درمان را ضروري مي‌کنند.

مشکل چيست؟
 

اشکال در جويدن غذا، گازگرفتن مداوم گونه، مشکل در اداي بعضي کلمات، درد عضلات صورت يا درد فکين و رشد دندان‌ها در جهت نامناسب مي‌توانند علايم مشکل در روابط ميان فکين و دندان‌ها باشند. بعضي عوامل موجب مي‌شوند فرد بيشتر در معرض اين مشکلات قرار گيرد. براي مثال، يک مساله مهم عوامل ارثي هستند. در بعضي موارد يک کودک اندازه يک فک را از پدر و فک ديگر را از مادر به ارث مي‌برد و يا اندازه فکين را از پدر و اندازه دندان‌ها را از مادر. اين امر موجب مي‌شود در بعضي مواقع فرد دندان‌هاي بزرگ در فک کوچک داشته باشد و جا براي دندان‌ها کم باشد و يا گاهي فک بزرگ است در حالي که دندان‌ها اندازه کوچکي دارند و در نتيجه فضاي زيادي در ميان دندان‌ها به وجود خواهد آمد. علاوه بر ارث، عادات دهاني مانند مکيدن پستانک يا انگشت و تنفس دهاني هم مي‌تواند روي روابط بين دندان‌ها اثر بگذارد. از دست دادن يک يا چند دندان به هر دليل (به‌طور مثال، پوسيدگي، ضربه، کشيدن و...) و يا دندان‌هاي اضافه هم مي‌توانند مشکلاتي را براي فرد به وجود بياورند. بعضي مشکلات مادرزادي مانند شکاف کام و لب هم سبب بروز چنين مشکلاتي مي‌شوند.

 

منبع:www.salamat.com